حقیقت تربیت
آیا می دانید چگونه و چه وقت موعظه منشا اثر خواهد بود ؟
پدر و مادر باید بدانند طبیعت با نصیحت و تربیت با موعظه همچون آهن و آهنربا و بذر و خاک وآب در تعامل است که مضمون نصیحت با طبیعت مخاطب همخوان شود . به تعبیری دیگر ، تا پاسخ دهنده ای از درون نباشد ، هیچ فریاد زنده ای از بیرون سود نبخشد . و تا آبی در درون زمین نباشد هیچ چاله ای به چاه مبدل نشود . و تا طبع روان و پذیرا مهیا نشود سخن روان و فراوان در آن اثر نکند . الا آنکه بر حجاب باطن و پرده دل بیش ااز پیش بیفزاید و از مقصود دور بیفتد . نباید در نتیجه موعظه عجله کرد . و باید با صبوری و با توجه به شرایط سنی بچه ها را نصیحت داد و در انتظار تغییر رفتار آنها نشست .
یک نویسنده یونانی تعریف می کد که : در کودکی پیله کرم ابریشمی را روی درختی می یابد درست زمانی که پروانه خود را آماده می کند تا از پیله خارج شود ، کمی منتظر می ماند ، اما ، سرانجام ، چون خروج پروانه طول می کشد تصمیم می گیرد به این فرایند شتاب ببخشد ، با با حرارت دهانش پیله را گرم می کند ، تا اینکه که او خروج خود را آغاز می کند . اما بالهایش هنوز بسته است و کمی بعد می میرد .
او می گوید : بلوغی صبورانه با یاری خورشید لازم بود اما من انتظار کشیدن نمی دانستم . آن جنازه کوچک تا به امرروز ، یکی از سنگین ترین بارها بر روی وجدانم بوده است ، اما همان جنازه باعث شد بفهمم که یک گناه کبیره حقیقی وجود دارد و آن فشار اوردن بر قوانین بزرگ خلقت بدون بردباری است .لذا انتظار زمان موعود را کشیدن و با اعتماد راهی را دنبال کردن است که خداوند برای زندگی ما برگزیده است .«1»
پند و اندرز اگر خالصانه و مشفقانه باشد در ترغیب و تشویق کودکان و بزرگسالان اثری به سزا دارد و شرط لازم در موثر بودن پند ، این است که کودک احساس کند والدین و معلم او قصدی جز خیر خواهی ندارند و در عین حال باید از نصیحت بیش از حد معقول خودداری شود .
1- مبانی روانشناختی تربیت ، شعاری نژاد ، علی اکبر ، ص 90
آسیبها و راهکارهای نسل نو - فاطمه السادات حسینی ص46