آزادى، از بزرگترين موهبت‏هاى خداوندى و از متعالى‏ترين ارزشهاى انسانى است. از موجودات، تنها آدميان از نعمت عقل بهره‏مند شده‏اند، از اين رو، اين شايستگى را يافته‏اند كه آزاد پا به عرصه حيات گذارند و با اختيار، صراط مستقيم الهى را برگزينند و آزادانه سرنوشت سعادتمندشان را رقم بزنند. موهبت آزادى، به عنوان يك كمال و ارزش انسانى، وسيله و گذرگاه است نه هدف و توقف گاه؛ وسيله‏اى براى رهايى از اسارت و بردگى، رشد و شكوفايى استعدادها، انجام تكليف‏ها و استيفاى حقوق؛ گذرگاهى كه انسان‏ها براى فتح قله‏هاى شامخ كمال انسانى سخت بدان نيازمندند.
بر خى مفاهيم، هر چند بديهى مى‏نمايند اما چندان روشن و دقيق نيستند. فرهنگ، تمدن و زيبايى از آن جمله‏اند. انديشمندان تعريف يكسانى از اين مفاهيم به دست نداده‏اند و هر كدام از ظن خود يارشان شده‏اند. اين سخن درباره «آزادى» و حدود آن نيز صادق است؛ ممكن است مواردى را كه عده‏اى مصاديق آزادى بر مى‏شمارند، عده ديگر، عين اسارت بدانند و برعكس، مواردى را كه برخى محدوديت مى‏پندارند، برخى ديگر، آزادى نام نهند. حقيقت اين است كه سرّ بيشتراين اختلاف نظرها را بايد در نوع نگرش انسان به هستى و تفسير او از جهان خلقت و نيز چگونگى نگاهش به خود انسان جست و جو كرد. بى گمان ديدگاه يك انسان الهى با نظرگاه يك انسان مادى درباره آزادى يكسان نيست. همچنين، ديدگاه موحدان و دينداران درباره رسالت دين، در تفسيرشان از آزادى و تبيين چهارچوب آن تأثيرى بسزا دارد؛ ديندارانى كه رسالت دين را تنها آباد كردن آخرت آدميان مى‏پندارند و با كشيدن ديوارى بلند ميان دنيا و آخرت، براين باورند كه دين، كارى با سياست و اقتصاد و فرهنگ و حكومت ندارد، آزادى را به گونه‏اى معنا و تفسير مى‏كنند و ديندارانى كه رسالت دين را، آباد ساختن دنيا و آخرت انسانها، هر دو، مى‏دانند به گونه‏اى ديگر.
خود باختگان و شيفتگان فرهنگ غرب بر اين پندارند كه غرب، خاستگاه آزادى است، حال آن كه دين اسلام در چهارده قرن پيش گوهر آزادى را براى جامعه بشرى به ارمغان آورده است. افزون بر اين، ميان ديدگاه اسلام و غرب در باره آزادى تفاوت ماهوى وجود دارد؛ غرب تنها بر آزادى فردى و اجتماعى بر اساس اصالت انسان و خواهش‏هاى نفسانى اكثريت جامعه اصرار مى‏ورزد امّا، اسلام، افزون بر محترم شمردن آزادى فردى و اجتماعى بر اساس خواسته‏هاى فطرى و احكام شريعت، آزادى معنوى و اخلاقى را نيز، توصيه مى‏كند و آن را پايه و اساس آزادى اجتماعى مى‏داند. اسلام، همان گونه كه مى‏خواهد انسان‏ها در عرصه اجتماع از هر گونه اسارت و بردگى، استثمار و استعباد رها گردند، تلاش مى‏كند تا آدميان را از اسارت اميال و خواهش‏هاى نفسانى نيز، آزاد سازد. از اين رو، بيشترِ آنچه كه امروزه در غرب آزادى پنداشته‏ مى‏شود، در اسلام، عين اسارت و بردگى است.
اسلام در انواع آزادى‏هاى اجتماعى نيز پيشرو ديگر مكاتب است. در اسلام، انسان‏ها نه تنها آزادند كه بينديشند و تفكر كنند، كه بسيار بدان تشويق و ترغيب شده‏اند. آيات بسيارى از قرآن كريم، انسان‏ها را به انديشه و تدبّر در جهان هستى و آفاق و انفس فرا مى‏خواند. اسلام، همچنين، انسان‏ها را در انتخاب عقيده مبتنى بر انديشه و تفكر آزاد مى‏گذارد و دين و ايمان را امرى تحميل ناشدنى مى‏داند، هر چند بر خلاف غرب، آزادى عقيده را به طور مطلق- حتى كوركورانه و از روى جهالت و به پيروى از پدران وگذشتگان- بر نمى‏تابد و بسيارى از عقيده‏ها را، در بند كردن انديشه و تفكر تلقّى مى‏كند. اسلام در آزادى بيان نيز، نه تنها انسان‏ها را در بيان انديشه‏ها، نظرها، انتقادها و پيشنهادهاى سازنده آزاد مى‏گذارد، بلكه از اين بالاتر، امر به معروف ونهى از منكر را وظيفه همگان بر مى‏شمارد.
ملت مسلمان ايران با پيروزى انقلاب اسلامى، از استبداد و خفقان چندصدساله رها شد و به بركت مكتب آزاديبخش اسلام به يكى از آرزوهاى ديرين خويش، يعنى آزادى، دست يافت، اما از آنجا كه نظام حكومتى خود را بر اساس معارف و آموزه‏هاى اسلام بر گزيد و به جمهورى اسلامى رأى داد، آزادى‏اى را انتخاب كرد كه اسلام ارمغان آور آن است؛ همان آزادى كه با انديشه و تدبير نخبگان و خبرگان ملت در قانون اساسى تبلور يافت و به تأييد مردم رسيد. از اين رو، در نظام اسلامى، آزادى به سبك غربى آن و اهانت به مقدسات اسلامى و ارزش‏هاى دينى و نيز توطئه و ناديده انگاشتن مصالح نظام با سوء استفاده‏ از نام آزادى، مردود است. در نظام اسلامى هيچ كس آزاد نيست به بهانه آزادى بيان، ايمان و اعتقادات مردم مسلمان را متزلزل سازد و وحدت و مصالح كشور و ملت را به خطر اندازد.
_{آزادی از دیدگاه امام خمینی - ص 7 چاپ دوم -مجموعه زمزم}